Attracties - Carnaval Festival - Volg Jokie door deze Wereld Vol Prrret!
 
 
Pagina 1 Pagina 2 Pagina 3 Pagina 4 Pagina 5 Pagina 6
      Jokie-aanwijzer -|- Graphic: Bram Elstak © het WWCW 2006    
 

Na de koude van de Alpen te hebben getrotseerd zwenkt onze carnavalsgondel weer om zijn as, om aan de andere kant van die bergen terecht te komen in het lichtroze decor van La Bella Italia. Het is een relatief kleine maar wel erg volle scène, met veel verticaal georiënteerde elementen. In een kleine boog draaien we om een laag podium heen, waarop we het tafereel uit de repubblica kunnen bewonderen.

Jokie valt meteen op. In deze scène is hij tussen een ballonnen- en strohoedjesverkoper, direct vooraan op het plateau, te vinden. Waarom het jochie dat verlegen een ballon heeft gekocht blond is, is ons een raadsel. Zo veel blonde Italianen zijn er immers ook weer niet. Maar goed: hij vertegenwoordigt in elk geval de nationale trots van het land: de “bambini”. Iets verderop zien we een excentriek geklede Italiaan angstig een poging doen één der nationale symbolen in stand te houden: de toren van Pisa. Wat meer naar achteren ontdekken we naast Pisa een andere vertegenwoordigde renaissancestad: Venetië. Een gondelier toont zijn kunsten onder de Rialtobrug. We missen zelfs de typisch beschilderde gondeliersmeerpaal niet. Zelfs een kardinaal uit het Vaticaan achterin het tafereel lijkt er zin in te hebben; logisch natuurlijk, met Carnaval.

Italië -|- Foto: Friso Geerlings, © het WWCW 2006

De gekke bekken van clowns, plingelende (voor ons overigens tussen Ruud Bos’ mandolines door onhoorbare) renaissancemuziek van een luitspeler en een vreemdsoortige figuur met een gestippelde kegel over z’n hoofd vullen de Italiaanse potpourri aan. Twee carabinieri houden het hele tafereel nauwlettend in de gaten, terwijl hun normaal zo onbeweeglijke voetjes vrolijk meedoen op het ritme van de steeds maar doorgaande deun.

Loeki als borstbeeld

Locatie: tussen de clowns, de kegelfiguur en de carabinieri in Italië.

Uitbeelding: Loeki is als klassiek borstbeeld uitgebeeld, compleet met lauwerenkrans en een sjerp met daarop de letter L. Het beeld bevat ook de inscriptie “LUCCI XIII”. Guusje kijkt bewonderend op naar het statige beeld en heeft ook een krans op zijn bol.

Veranderingen: hier heeft een merkwaardige verplaatsing van elementen zich voltrokken. Op de plaats waar nu het borstbeeld van Loeki staat, was vroeger een kolom van ongeveer twee meter hoog te vinden, met daarop een “beeld” van een zingende Romein met lier, krans, toga en sandalen. De kolom is verdwenen, maar de figuur is zorgvuldig losgesneden, ontdaan van zijn achterkant (door hem van boven naar beneden door te zagen) en vervolgens bevestigd aan de wand helemaal rechts van de Italiaanse scène. We zien het beeld dus links van ons, net voor we de drakenbek van Japan en China binnen rijden.

Voormalige matrozen in Japan -|- Foto: Friso Geerlings, © het WWCW 2006
o Deze matrozen waren vroeger te vinden in de scène die tegenwoordig vooral bestaat uit de Japanse Zen-tuin en de Samoerai-Loeki & Guusje. Of het matrozen van het eerste Hollandsche schip dat Japan aandeed, genaamd "De Liefde" zijn, is onduidelijk. Een verwijzing naar de rijke en exclusieve maritieme handelsrelatie tussen Japan en Holland in het algemeen lijkt een logischere gok.


Na Italië verlaten we Europa, om meteen de halve wereld over te reizen. Pas in het Verre Oosten houden we weer halt op onze reis door de wereld vol prrret.

Terwijl we de drang onderdrukken mee te tappen met de aanstekelijke nieuwe arrangementen van de hoofdmelodie, rijdt ons wagentje een gapende muil tegemoet. Met Italië nog half in ons achterhoofd heeft het geheel wel wat weg van de monsterkop in de tuinen van de Villa Orsini te Bomarzo. Het is echter hét mythische dier van Azië dat ons opslokt: de draak. We zullen dit dier nog vaker tegenkomen tijdens de rit. Vaandels met karakters en de kenmerkende rode, rijzende zon van het Keizerrijk duiden aan dat we volgens Geesink nu in Japan zijn beland. Erg stijlvast bij het onderscheiden van Aziatische culturen blijkt Joop niet geweest te zijn, maar vooruit: de eerste zaken die we tegenkomen kloppen. Dit zijn namelijk, aan de linkerkant van het traject, drie merkwaardig uitziende maskers die voor zich uit staren. Dit zijn Japanse “Noh”-toneelmaskers, gebruikt in uitermate slaapverwekkend traditioneel Japans toneel.

Wanneer de gong klinkt en we een draai naar rechts maken zien we drie Japanners met dikbemontuurde brillen, spleetogen en vooruitstekende tandjes een diepe buiging voor ons maken. Konnichi wa, iedereen! Vrijwel direct worden de buigzame figuren opgevolgd door ondeugend giechelende geisha’s die ons toezwaaien vanaf een boogbruggetje, omgeven door kersenbloesems als decor. Zijdelings voortrijdend bezoeken we een op-en-top Japanse sport: het Sumo-worstelen. De twee zwaargewichten duwen en trekken er op los tegen een achtergrond vol kleine Noh-maskers, waarvan we de grotere variant eerder al tegen kwamen.

Het is tijd voor een scène waarvan we de geschiedenis bijna “turbulent” kunnen noemen, want nergens in het Carnaval Festival is zo veel veranderd sinds 1984 als hier. In wat we kunnen zien als een gestileerde torii (de poort van een Japanse Shintotempel) zien we kleurige maar ook enigszins angstaanjagende maskers elkaar afwisselen. Als de ene zakt, verschijnt de volgende, en omgekeerd.
Tijdens de eerste jaren dat het Carnaval Festival geopend was bestond het tafereel in de torii uit leeuwen aan touwtjes die een samen Japans poppenspel uitbeeldden. Waarschijnlijk is de technische dienst van het park na nachtenlang doorhalen om steeds maar weer de touwtjes uit de knoop te krijgen in een dwangbuis afgevoerd, en is toen het poppenspel vervangen door de minder onderhoudsgevoelige maskers van nu.

Sumo in Japan -|- Foto: Friso Geerlings, © het WWCW 2006

Gelukkig maakt het eveneens met touwtjes werkende Chinese schimmenspel nog wel deel uit van de wereldreis door het Festival. Dit is namelijk meteen de volgende scène die we aan doen, en vast en zeker één van de origineelste. Centraal zien we binnen een in ruiten verdeeld vlak twee kinderen spelen met vliegers. De projectie gebeurt van achter het paneel. Aan de muren zijn vreemde vissen opgehangen (ook al zo’n Aziatische obsessie).

Tijdens het bekijken van al deze scènes uit Azië zijn we langzaamaan flink wat omhoog gereden in onze Carnavalswagentjes. Waarom zal duidelijk zijn wanneer we de Chinese sectie onder ogen krijgen.

China is een land van mysteriën en contrasten, een schitterende poel van culturele thematiek om uit te putten. Dat Joop Geesink ook onder de indruk was van het land van de Verboden Stad, draken, karakters, eetstokjes en porselein is meteen duidelijk wanneer we de enorme scène van dit land onder ogen krijgen, direct na het schimmenspel.

In een donkere en diepgelegen omgeving, sierlijk geaccentueerd met grote karakters op de licht gebogen achtergrond, bevindt zich een enorme Chinese draak. Het voor de Chinezen heilige dier schudt zijn kop (met vervaarlijk ogende tanden) zachtjes heen en weer, en blaast rook uit zijn neusgaten. Dit effect is gedurende nogal wat jaren defect geweest, maar is enige tijd geleden gelukkig weer teruggekeerd. Twee lichtgevende bolle ogen kijken ons ietwat sullig aan. Op de trapsgewijs oplopende rotsen van het ravijn met de draak is een groep met borden draaiende Chineesjes (weggelopen uit het Staatscircus?) te zien. De populatie is hier, in tegenstelling tot het échte China, niet echt meer wat het geweest is. Steeds meer Chineesjes verdwenen de laatste jaren uit de scène. De toeristen aan de linkerkant van het decor, in een met gouden draken gedecoreerde nis, vinden het tafereel desondanks nog zeer de moeite van het fotograferen waard. Lustig kieken ze er op los. Onder hen bevinden zich een indiaan, een cowboy en een Amerikaan met grote snor en hoed, die met de vlag van zijn land zwaait. De continentale Verenigde Staten zijn dus niet compleet afwezig in het Festival van Geesink.

Geisha's in Japan -|- Foto: Friso Geerlings © het WWCW 2006

Loeki als samurai, Guusje als karateka

Locatie: voor de torii met de bewegende maskers, in Japan.

Uitbeelding: Loeki is in volledige samurai-uitrusting te vinden in de hoek van de scène. Onder zijn helm bewegen zijn ogen spiedend heen en weer. Hij draagt ook een vaandel bij zich, met daarop in een aan Japanse karakters herinnerend lettertype zijn strijdkreet: “Asjemenou”. Guusje staat naast Loeki-san in karatepak. Venijnig kijkt onze powerrreend strak voor zich uit, terwijl hij een grote bamboestok beethoudt als wapen. Voor extra effect heeft hij een witte band om zijn hoofd heen geknoopt. Centraal in de kleine scène zien we een Zentuintje met fraai geharkte zandpatronen.

Veranderingen: zoals we iets eerder al schreven: deze sectie is nogal overhoop gehaald. Vroeger werd deze bevolkt door clowns, matrozen en een groene Jokie. De twee giechelende geisha’s zijn gebleven, maar de andere figuren zijn bij de ombouw gesneuveld. We moeten eerlijk zijn: de aanpassingen zijn al met al een hele verbetering; de associatie tussen het Land van de Rijzende Zon en clowns was niet bijster sterk. Deze figuren leken eerder “overblijvertjes” van andere secties dan specifieke ontwerpen voor Japan; de clowns deden ons altijd al meer aan het stijlpalet van Italië denken. Jokie was natuurlijk als gastheer wél duidelijk op zijn plaats; ooit had hij immers een plekje in elk land. De Jokie van Japan bewoog in een kwartcirkel om zijn as. Onze nar was echter danig aan vervanging toe; helaas stond hij namelijk op een nogal vandalismegevoelige plek.

Loeki als jongleur

Locatie: in de Chinese scène met de draak en bordenjongleurs.

Uitbeelding: Loeki doet een poging tot jongleren met borden, maar echt lukken wil het (uiteraard, we hebben het hier immers over Loeki!) niet. Rondom de in een kimonoachtig gewaad geklede leeuw ligt het bezaaid met scherven. Nee, dan gaat het de Chinezen om hem heen beter af. Maar die oefenen dan ook al sinds 1984.

Veranderingen: één oorspronkelijke jongleur heeft plaats moeten maken voor de leeuw.

Loeki en Guusje in Alaska -|- Foto: Bram Elstak, © het WWCW 2006


In Joops wereld is de stap van China naar de ijzigste plekjes van de wereld niet groot. Met een soepele zijdelingse beweging rijden we de wereld van witter-dan-wit en sneeuw binnen. Hier zien we extatische Eskimo’s (vooruit: Inuit voor de politiek-correcten onder ons), indrukwekkende iglo’s, ijverig musicerende ijsberen, parmantige pinguïns en pret makende piraten (ja heus, ja heus!) in harmonie met elkaar leven en feesten. Het lijkt wel een ideaalbeeld op Animal Planet, maar dan met de blender bewerkt. De winterscène heeft, net als die van China, een behoorlijke diepte, wat het geheel prachtig driedimensionaal maakt. Hoe heet het soms ook zijn kan in de loods van het festival: de hier gebruikte kleurschema’s vol blauw en wit doen het altijd tenminste een paar graden kouder lijken dan het werkelijk is. We ontdekken de nar Jokie bij een ijsverkopende walrus, terwijl geprojecteerde sneeuw op het decor neerdaalt. Een enorme kop vol ijspegels, welhaast eerder een speling van de natuur dan een figuur, neemt op de achtergrond het schouwspel in zich op. Koning Winter wellicht? Onder begeleiding van het neutrale muzikale thema van de attractie glijdt ons karretje achteruit en licht gekanteld van een helling af. Onze blik dwaalt naar boven, en niet onterecht. Sneeuwventjes met kleurige mutsjes stuiteren op en neer in een hoek van het traject. Wat verderop duiken we onder het ijs, en worden, in een smalle gang, van bovenaf door grote wakken in het bevroren water gadegeslagen door meer van dat soort ventjes. Dit is ook, in elk geval in de collectieve WWCW-herinnering, dé plek waar we de grootste kans hebben om even tot stilstand te komen in onze voertuigen. Een volkomen ongefundeerde opmerking, natuurlijk, maar ach: in deze attractie is wel meer ongefundeerd.

Alaska overzicht -|- Foto: Bram Elstak, © het WWCW 2006

Loeki en Guusje bevriezen

Locatie: poolscène, Loeki in de iglo, Guusje net erbuiten.

Uitbeelding: de beide STER-wereldreizigers hebben in deze contreien een dik poolpak aangetrokken, maar voor de aan Afrikaanse zonneschijn gewende Loeki is dit duidelijk onvoldoende. Klappertandend en blauw van de kou heeft hij zich teruggetrokken in de iglo. De leeuw heeft de tanden stijf op elkaar en zelfs zijn snorharen zijn bevroren. Guusje daarentegen lijkt het hier wél naar z’n zin te hebben. De kleine eend heeft net een ijs(je) gekocht bij de walrus. Totaal gebiologeerd kijkt Guusje naar zijn negen bolletjes tellende hoorntje. Jum!

Veranderingen: de iglo was vroeger onbewoond; wel was deze ook toen al van binnen uitgelicht. Vóór de iglo is een groepje ronddraaiende pinguïns weggehaald. Ook is één van de twee eskimopaartjes verplaatst. Op deze manier is ruimte gemaakt voor Guusje, en is er gezorgd voor een goed zicht op Loeki.

Guusje in een (k)wak

Locatie: de gang met de door ijswakken naar beneden glurende sneeuwventjes.

Uitbeelding: Guusje kijkt, samen met twee sneeuwmannetjes, door een groot wak naar de bezoekers die onder het ijs voorbij rijden. De eend heeft hierbij een blauwe muts op en draagt een sjaaltje.

Veranderingen: één sneeuwventje heeft plaats moeten maken voor Guusje.


Diepe lage drums klinken in de diepte. Doem... Doem doem... Ja, wij hebben een lichtelijke Tolkien-obsessie inderdaad. Het zijn echter niet de met mithril gevulde spelonken van Khazad-dûm (boek II, hoofdstuk V) die dit geluid voortbrengen, maar jungletrommels uit Afrika. Geschreeuw vanuit het oerwoud komt ons tegemoet nog voordat ons wagentje draait van de polen naar de volgende scène. Een kletterende waterval haalt ons definitief uit onze ijzige dromen; in een oogwenk reisden we van de vrieskou in Alaska naar warm en donker Afrika. De scène is duister maar fraai. Enorme bomen met ogen rijzen op uit de grond (bomen met ogen? – waargh! Ents!). Ertussen leeft een gigantische aap. Deze Geesinkversie van King Kong (regie: Peter Jackson – aaargh! Houden die Tolkienreferenties nu nooit eens op?) heeft een vacht van bruine sliertjes en buigt zich vervaarlijk en onder luid gegrom voorover. Tussen zijn vingers laat hij een bovenmaatse spin bungelen (plaats Shelobinkoppertje hier), waarmee hij menig krijger (en jonge bezoeker) de stuipen op het lijf jaagt. Deze bosjesmannen, compleet met schild en speer, houden zich tussen de wilde begroeiing op de voorgrond op, en duiken regelmatig verschrikt (en onder begeleiding van de nodige lawaaierige pneumatiek) tussen het struweel.

Een Brit in survivaloutfit, dr. Livingstone, naar wij aannemen, beschouwt van achter zijn krant het geheel zonder veel opwinding te tonen. Tsja, je bent Brit of niet natuurlijk. Een kereltje met een verdacht snorretje heeft een plek gevonden in de bek van één van de reuzenbomen.

We bedwingen de jungle uiteindelijk, en belanden via een mysterieus artefact — een beeld dat provocerend zijn tong naar ons uitsteekt en qua stijl al wat vooruitwijst naar het land dat komen gaat — weer op veiliger terrein.

Afrika overzicht -|- Foto: Friso Geerlings, © het WWCW 2006

Loeki in de jungle

Locatie: net als we de draai maken van Alaska naar Afrika komen we Loeki al tegen, bungelend boven een junglewaterval.

Uitbeelding: Loeki draagt een Tarzanhemd met panterprint en slingert aan een slang heen en weer boven de waterval. Onze STER-leeuw kijkt daarbij weer typisch sullig. “Hoe ben ik nu weer in deze vreemde situatie terechtgekomen” lijkt hij zich af te vragen. De cartooneske slang heeft nogal wat weg van Kaa uit Disneys “Jungle Book”.

Veranderingen: deze uitbreiding van de verder nogal sobere watervalscène heeft geen veranderingen behelst; alleen een toevoeging.


 Loeki en Guusje in Hawaii -|- Foto: Friso Geerlings © het WWCW 2006We hebben al heel wat af gefeest. Na een bezoek aan indrukwekkende geografische locaties als de polen en Afrika is het tijd aan het worden voor wat rust; een beetje eenvoudige ontspanning, zo tegen het einde van de rit. Hoog tijd dus voor Mexico en Hawaï. Terwijl het junglethema van Afrika wegsterft en wordt overgenomen door Mexicaanse trompetklanken, maracas en Hawaïgitaar, rijden we de kleine scène binnen die zowel de vijftigste staat van de Verenigde Staten als de zuiderbuur van de Amerikanen vertegenwoordigt. Rechts van het traject van het transportsysteem zien we, namens Mexico, een grote cilindrische figuur. Compleet met sombrero en sambaballen is dit een carrousel waarop enkele Mexicaantjes, gezeten op grappige kleine ezels, ronddraaien. Links hiervan staat een totempaal met lichtgevende rode neuzen. Wat deze precies in Mexico doet is ons een raadsel, aangezien totempalen toch meestal worden geassocieerd met meer noordelijke stammen dan met de in Mexico endemische Maya’s en Azteken. Laten we het er maar op houden dat Geesink een beetje in de war was, na al dat ontwerpwerk. Een kleine draai gunt ons een blik op het laatste land, of beter gezegd, eiland: Hawaï. We zien in “The Aloha State” een met een tropisch dakje afgeschermd decortje, alwaar twee maskerdragende figuren (in een Polynesische stijl), die rustig op en neer bewegen, een eilandritme trommelen. Drie zongebruinde Hoelameisjes met rieten rokjes en obligate bloemenkransen zwaaien ons al heupenwiegend vaarwel. "Ã hui hou kãkou!

Loeki en Guusje dansen de Hoela

Locatie: naast de Hoeladanseressen in Hawaï.

Uitbeelding: voor de laatste keer tijdens onze reis zien we het eendje Guusje. Hij is in deze scène samen met z’n vriend Loeki te vinden. Beide staan in Hoelahouding, gekleed in een palmbladerenrokje en met een bloemenkrans om de nek. Loeki is al heupwiegend met z’n rokje aan het schudden, terwijl Guusje zijn uiterste best doet dit typisch Hawaiiaanse gedrag na te doen. Inderdaad: enorm komisch, maar eigenlijk ook behoorlijk absurd, een Hoeladansende leeuw en eend. Nouja, we zijn er bijna, zullen we maar denken.

Veranderingen: de trommelende figuur met het Polynesisch masker is verplaatst van óp het decor naar een plekje er naast, om plaats te maken voor de STER-helden.


Loeki’s concurrent Jokie waarschuwt ons middels een bordje nog nét op tijd voor de actiefoto die om de hoek gemaakt zal gaan worden. Oh jolly, we mogen op de foto! We nemen een interessante pose in (desnoods met de Volkskrant bij de hand), zetten een grijs op en *flits* we zijn digitaal vereeuwigd in de prrretigste attractie van het park. Nadat onze ogen weer een beetje bijgekomen zijn van het licht krijgen we de laatste groteske scène onder ogen. Geesink ging voor het adieu van zijn attractie helemaal los. In een behoorlijk grote ronde ruimte draaien we om een groot, roterend plateau vol poppen. Uit hun midden rijst een gigantische dame op. Op haar hoofd draagt ze een carnavalskroon, in haar hand draagt ze een feestscepter, compleet met een vergulde Jokiekop. De poppen hier hebben gezamenlijk één doel: ons uitzwaaien, en middels een “tot ziens!” aanzetten tot gewoon nóg een bezoek aan de Wereld Vol Prrret. We zien een parade van vertegenwoordigers van de verschillende landen die we op onze reis door de attractie bezochten. De meeste van hen dragen een bord bij zich met afscheidstekst. Een Nederlander in boerenkiel draagt de legendarische tekst: “Groeten aan de buren”; de Fransman daarnaast in driekleur eet wat van z’n baguette en wenst ons met “Au Revoir”. Een Belg met een narrenkap (“Tot Ziens”), een Duits mädchen met een madeliefje in haar hand (“Auf Wiedersehen”) en een Japanner (met wazige Japanse tekens op zijn bordje) volgen hierna. Tot slot worden we nog uitgewuifd door een Hawaïdanseresje (“Aloha”, uiteraard), een Mexicaan met gitaar en een heuse piraat (“Cheerio”) namens de Britten. Een heel comité al met al, dat moge duidelijk zijn. De wanden van de laatste ruimte van de rit zijn overigens bekleed met silhouetten die we eerder ook tegenkwamen in de wachtruimte (en aldaar later vervangen zijn door de Loeki-ansichtkaarten). Full circle, dus.

Loeki zwaait uit -|- Foto: Bram Elstak, © het WWCW 2006

Loeki zwaait ons uit

Locatie: op de eindcarrousel, tussen de Mexicaan en de piraat.

Uitbeelding: Loeki draagt, bijna als op een Casual Friday dit keer, een blauwe broek en een wit t-shirt met een grote rode “L”. De leeuw duikt op tussen de piraat en de Mexicaan, en zwaait vrolijk alle bezoekers uit. Een terechte vrolijkheid, want alleen de manisch depressieven zullen na al Geesinks scènes vol grijnzen, glimlachen en schaterbuien nog bedrukt kijken. Wie is nu níet blij deze reis rond de wereld met Loeki, Jokie en kornuiten te hebben ondernomen. Asjemenou!

Veranderingen: Loeki is toegevoegd zonder verdere mutaties op het poppenbestand van de eindcarrousel.



 
Vertelden wij van het WWCW je al...
...dat toen de draak in China na jaren weer ging roken, het brandalarm van de attractie regelmatig op hol sloeg? De draak is daarna wat beter afgesteld, waardoor er nu nog slechts kleine pluimpjes rook uit z'n snuit komen. Sowieso is de Festival-draak met z'n grote ronde ogen natuurlijk een beetje een watje naast het valse exemplaar in het Sprookjesbos.
 


Via de instaphal, een trap, een loopbrug, en nog een trap (oh zeker, legio mogelijkheden om kleuters zelfstandig te laten lopen!) komen we daar waar de ultieme herinnering aan onze reis door de attractie te koop is: het actiefotoverkooppunt. Een bord boven de trap legt ons alvast uit dat het printen van zo’n aandenken tachtig seconden duurt. Flatscreen monitoren boven de balie van het verkooppunt tonen bezoekers hoe zij zelf of hun kroost door het gele vogeltje in de eindscène gekiekt zijn. De actiefoto is vanaf het begin af aan een erg gewild Carnaval-Festivalsouvenir geweest. Mede hierdoor hebben inmiddels ook veel andere attracties een fotoinstallatie en afhaalbalie gekregen. Hofleverancier van deze dienst is het externe bedrijf Maxifoto, wat er door haar makkelijk bekkende naam al jaren voor zorgt dat veel bezoekers hun actiefoto ‘Maxifoto’ noemen.

Loeki met fototoestel naast de Maxifoto-monitoren -|- Foto: Friso Geerlings, © het WWCW 2006Laat ons hier, bij de hiervoor meest typerende attractie van het park, het fenomeen actiefoto in combinatie met het sprookjespark eens wat nader beschouwen.


Het Carnaval Festival had in 1984 de actiefotoprimeur binnen het park. Al snel volgde de Bob, in 1985. Deze attracties boden de service dus al direct vanaf hun opening aan, terwijl de Piraña en de Pyton pas jaren later voorzien werden van een actiefotopunt; respectievelijk in 19?? en 1994. In 1998 volgde de Maxifotobalie bij Vogel Rok, waar bezoeker volgens het bordje bij de uitgang nog slechts zestig seconden hoefden te wachten op het afdrukken van de foto. Nieuwste telg aan het Maxifoto-front is De Vliegende Hollander, waar men vanaf 2006 als onverschrokken avonturier der VOC op de foto kan.

Deze attracties zijn overigens niet de enige plaatsen in de Efteling waar men zich als bezoeker ― uiteraard tegen genereuze vergoeding ― kan laten vastleggen op de gevoelige plaat. In 2000 opende in een afgeschermd deel van de vernieuwde Marskramer een fotostudio, alwaar het personeel foto’s maakte van voor de gelegenheid als heks, kabouter, prins of prinses verklede bezoekers. De kostuums werden uiteraard, evenals de sprookjesachtig lelijke achtergrond, verzorgd door het park. In 2002 verhuisde deze studio ― tot frustratie van menig Efteling-liefhebber ― naar het voormalige Sprookjesmuseum op het Herautenplein.

Bij de Bob en de Python is het fotomoment nooit van plek veranderd; bij de Piraña en Vogel Rok echter wel. In de Piraña werd de foto de eerste jaren genomen bij het rechte deel van het traject, vlak voor het einde van de rivier. Deze locatie verschoof toen naar vlak voor de geknoopte brug over het water, en werd voortaan duidelijk aangekondigd door middel van een enorm, in het oog springend bord op de oever. In 2002 keerde de Piraña-actiefoto weer terug op zijn oude plek. Bij Vogel Rok werd de fotocamera al een jaar na de opening verplaatst, tegelijk met de overige veranderingen in de attractie (zoals de lasers, de slangentunnel en de ramen in de wachtrij).

Allerhande Maxifoto-saecken -|- Foto's/scans: Ramon Heeren, © het WWCW 2006
o Maxifotodrukwerk door de jaren heen. Met de klok mee zien we een fotohoesje uit de jaren negentig, het logo op de bruine nabestelenveloppe van vóór de digitale revolutie, een fotohoesje uit 2004, en een ponskaart waarmee vroeger de foto's bij de Markskramer konden worden opgehaald.

Ook binnen het Carnaval Festival heeft het actiefotomoment niet altijd dezelfde plek gehad. In de beginjaren werd de foto genomen bij de eerste draai die de wagentjes maken; de fotoinstallatie was namelijk onder de huisvree-met-deegrollerscène gemonteerd. De foto werd toen ook nog in portretrichting genomen. Ter decoratie van het plaatje stond hier een bord met daarop de naam van het park; erbovenuit staken Jokie, een ander roodgeneusd mannetje en een vogelverschrikker. In 1986 verhuisde het fototoestel naar het eind van de rit, en daar staat het nu nog. Waarschijnlijk was de oude locatie minder geschikt om een combinatie van redenen: te vroeg in de rit, lastig gepositioneerd in een bocht en te opvallend midden in een tafereel. Op de huidige actiefotolocatie verbergt een grote nepcamera compleet met vogeltje de eigenlijke apparatuur.


In de loop der tijd is er ook heel wat aan de actiefoto zélf veranderd. Zo zijn bijvoorbeeld de voorgronden ― de platte borden die tussen de kar en het toestel stonden ― aan nogal wat aanpassingen onderhevig geweest. Het eerste bord met de vogelverschrikker verdween bij het verplaatsen van de actiefoto in 1986. Hiervoor in de plaats kwam een niet al te degelijk bord waarop van links naar rechts een mannetje met stropdas en twee hoedjes, een politieagent met knuppel, een boef aan de ketting, een fotograaf, een Eskimo en Jokie zelf te vinden waren. Deze laatste twee figuren hielden een bord vast met hierop de tekst “De Efteling”, uitgevoerd in rode blokletters op een gele achtergrond.

Een jaar later werd het bordje met de naam van het park vervangen door een rode versie met het toenmalige logo er op. Het bord stond dicht bij het transportsysteem en was dan ook onderhevig aan nogal wat vandalisme. Het gehavende bord werd een jaar later alweer vervangen door een nieuw exemplaar. Hierop nam een Chineesje de oude plek van Jokie in, die hiermee naar de linkerkant schoof en voortaan een wit bordje vasthield waarop het attractiepersoneel handmatig zelfklevende maandindicators kon plakken.

Maxifoto's van het WWCW-team door de jaren heen. -|- Foto's: Maxifoto. Collage: Friso Geerlings © het WWCW 2006
oto's: Maxifoto. Collage: Friso Geerlings © het WWCW 2006
oto's: Maxifoto. Collage: Friso Geerlings © het WWCW 2006
o Een selectie van WWCW-team Maxifoto's, gemaakt door de jaren heen. De Maxifoto rechtsboven, met de passerende schoonmaakdame, werd na sluitingstijd door het nog actieve fotomechanisme genomen en verscheen zonder pardon online op de experimentele Maxifoto-bestelsite. Een waar curiosum, dus.

In 1990 werd besloten om het opgelapte maar nog altijd gammele bord te vervangen door een steviger bord, inclusief wat fatsoenlijker ogende bordjes voor jaar en maand. Tevens werd het voorzien van het nieuwe (twinkelige) parklogo. Dit exemplaar heeft het tamelijk lang uitgehouden; tot er in het midden van de jaren negentig werd overgesprongen op modernere, bordloze actiefoto’s. Technisch was dit voor Maxifoto een hele stap. In plaats van het gebruik van voorzetborden werden de decoraties voortaan digitaal in het plaatje geplakt. In eerste instantie was dit een fotocollage van figuren uit de attractie, weer later omlijstten getekende poppetjes en rode gordijnen de actiefoto.


De lezer die tot op heden dacht dat de Maxifoto’s al vanaf de opening van Carnaval Festival kunnen worden afgehaald ín de attractie zelf, heeft het mis; in vroeger jaren kreeg men hier slechts een bonnetje mee dat kon worden ingeleverd bij de Marskramer, een heel stuk verderop in het park. Deze winkel (met onoverdekte binnenplaats) was destijds nog informatiepunt, gastenservice, cameraverhuur en meetingpoint. Daarnaast verkocht men er wat kleine souvenirs. Belangrijk was destijds dus de grote afhaalbalie, alwaar de actiefoto’s uit het Carnaval Festival en de Bob konden worden gekocht en bijbesteld.

De kwaliteit van de foto’s was indertijd prima. De op chemische wijze afgedrukte foto’s waren groot, glanzend en zo scherp dat zelfs kleine details goed zichtbaar waren. Toen Maxifoto in de jaren negentig in het kader van de “vooruitgang” overstapte op digitaal printen, had dit naast voordelen als de snelheid van het afdrukken ook een keerzijde. De kwaliteit van de actiefoto’s nam namelijk behoorlijk af. De kiekjes zijn lang flets en onscherp geweest. Gelukkig is de techniek inmiddels weer wat verder, zodat men op eenvoudige wijze én razendsnel foto’s kan leveren die van behoorlijke kwaliteit zijn.

Maxifoto-ponskaart -|- Scan: Ramon Heeren, © het WWCW 2006
o Maxifotobestelkaart met daarop het Carnaval Festival en het Fotoafhaalcentrum in de Marskramer aangegeven.

Wat ook met de jaren veranderde is de verpakking van de Maxifoto’s. Moesten we het in de jaren tachtig nog doen met een losse foto in een bruine enveloppe (sommige lezers kennen dat vast ook wel van de schoolfotograaf uit die tijd), in de jaren negentig veranderde dit in een aardig kartonnen fotolijstje. Tegenwoordig doet het bekende insteekhoesje dienst. Niet zo robuust, een beetje slap, maar gelukkig weer per attractie anders; tot 2004 is het hoesje namelijk een aantal jaren parkbreed het zelfde geweest, met daarop de clichématige en voor het Carnaval Festival nogal overdreven “I Survived...”-tekst.

Rest ons in dit Maxifoto-kader u nog te berichten over een experiment dat een tijdelijke exponent bleek te zijn van de internethype rond de millenniumwisseling. In de winter van 2000-2001 konden via Efteling.nl alle actiefoto’s van het Carnaval Festival over een langere periode nog eens nagezien worden. De bedoeling was, zoals Olaf Vugts destijds het Wondere Wereld Web vertelde, “...om de verkoopperiode van de Maxifoto's te verlengen.” Gezocht kon worden op het tijdstip van de foto, dat de bezoeker dan wel ongeveer moest onthouden natuurlijk. Hoewel in opzet vooruitstrevend bleek het systeem toch niet zo’n succes. De website was ook nogal “lek”, in die zin dat door het zomaar invullen van tijdstippen iedereen alle actiefoto’s kon bekijken. Een weinig privacyvriendelijke mogelijkheid. Vugts merkte hierover op: “Bezoekers weten dat ze tijdens hun bezoek aan het park gefilmd kunnen worden. De bedoeling is dat de website aangepast zal worden zodat elke bezoeker alleen zijn eigen foto te zien krijgt. Voorlopig gaat het om een proefproject.” Enfin, daar bleef het dan ook bij. In januari 2001 ging het systeem offline om tot op heden niet terug te keren.

De Marskramer in 1984, nog onoverdekt -|- Foto: EAH, © het WWCW 2006
o Tot de invoering van de digitale Maxifoto konden de kwalitatief hoogwaardige, analoge afdrukken bij de in die tijd nog onoverdekte Marskramer (tussen de in- en uitgang van het Sprookjesbos) worden gekocht.

 
 
Pagina 1 Pagina 2 Pagina 3 Pagina 4 Pagina 5 Pagina 6
      Jokie-aanwijzer -|- Graphic: Bram Elstak © het WWCW 2006