Attracties - Holle Bolle Gijs - Visje Gijs
 
 

Op de Wensbron, een in de bloemrijke omgeving van de Gondoletta gelegen bron waar met een muntje tegelijk een wens en een donatie aan Wereldkinderen gedaan kan worden, staat een erg mooi beeld dat duidelijk de hand van Anton Pieck verraadt. Maar is het wel alléén de hand van Pieck die dit creëerde? Een geschubde vis, met gewelfde vinnen, draagt op zijn rug een vreemd soort wezentje een Droomvlucht bosgeestje haast— en steekt fier de staart in de lucht. Het staat hier sinds 1985, toen de bron op 21 mei koninklijk in gebruik genomen werd door prinses Juliana. Samen met Anton Pieck wierp zij toen de eerste munt in de put.Wie het in bronskleur uitgevoerde beeld wat beter in ogenschouw neemt, ziet al snel wat vreemde zaken. Want waarom zit er een metalen gaaswerkje in de mond van dat wezentje? Waarom wijst hij met zijn vinger naar de bek van de vis? En waarom heeft die vis eigenlijk zo’n grote bek?


In het park sinds:
1970 - 1982, sinds 1985 op Wensbron

Locatie:

Reizenrijk, Wensbron (voorheen: Kano- en Roeivijverplein, waar nu Inca Gijs ligt)

Horecapunt:

-

Ontwerp:

Anton Pieck en Ton van de Ven

Stem:

Ton van de Ven

Efteling-kenners weten vaak het antwoord wel op zulke vragen. We hebben hier te maken met tastbare Efteling-geschiedenis; een voormalige Holle Bolle Gijs. En een hele bijzondere, dat ook. Lang voor een enclave van Inca, Maya en Chimu-cultuur het huidige Anderrijk kwam verrijken en de woeste bergrivier de Piraña bevaarbaar werd verklaard door de schoonzoon van Juliana, meester Pieter van Vollenhoven, stond het beeld op het grote plein bij de toenmalige Kano- en Roeivijvers. Zonder vijvertje om zich heen, maar op dezelfde sokkel. Visje Gijs deed hier dienst als Holle Bolle Gijs. De figuur op de rug van de vis stotterde zenuwachtig "Pa-p-p-p-papier hier!" en de vis sprak vervolgens met een sinistere hijgerige diepzeestem: "Dánk-je-wellll!". De geluidsopname waarover het WWCW beschikt, en die op deze pagina te beluisteren is, is helaas van matige kwaliteit.

Visje Gijs bediende de omgeving van de Kano- en Roeivijvers als papierslikker van 1970 tot 1982. Anton Pieck ontwierp voor deze locatie eerst alleen een vis zonder berijder; waarschijnlijk bewust heel anders van uitstraling —door de toepassing van bronstinten— dan de familie Gijs die in het Sprookjesbos en bij de Speeltuin zijn plek had gevonden. Visje Gijs was immers bedoeld voor het parkachtige deel van de Efteling, waar in die tijd water, gras en bomen nog de belangrijkste attractie vormden. Veel meer dan de andere Gijzen is hij gewoon een beeld en geen karakter. Anton Pieck kwam tot zijn vis op basis van een idee van Peter Reijnders voor een zeemeermin met vier papierslokkende vissen eromheen, langzaam roterend en wel. Hij vertaalde dit groteske plan eerst tot een eveneens nog groots opgezet idee voor een kabouter op een sokkel met daarbij de vier vissen, maar bracht het later terug tot alleen een fraaie vis.

Het was echter niet Anton Pieck, maar Ton van de Ven die tekende voor het uiteindelijke ontwerp zoals we dat ook vandaag nog uitgevoerd kunnen zien in het park. Hij nam de tekening van de Vis van Pieck, plaatste op diens rug een kobold op basis van het aangepaste "kabouter-met-vier-vissen" idee van Pieck, en ja: Visje Gijs was geboren. Het is hiermee een van de vroegste ontwerpen van Ton van de Ven in het park.

Ton van de Ven zou het "beeld"-concept op deze locatie hergebruiken in 1983.
 
Hoewel de vis het papier slikte, is de vreemde waterkabouter het interessantst Net als de Boekanier heeft Visje Gijs een (bescheiden) stripcarriére, in Suske en Wiske en de Efteling Elfjes Visje Gijs op zijn oude stek, een foto uit het souvenirfotoboekje van 1972

Visje Gijs verdween in 1982 in het depot toen de omgeving flink op de schop ging voor de komst van de Piraña. Bij de strakke, in terra-kleuren gehulde vormgeving van het eveneens door Ton van de Ven ontworpen tempelcomplex en -plein zou hij beslist gedetoneerd hebben. Ton begreep dit, en ontwierp als vervanger Inca Gijs. Ook een beeld, maar van een heel andere orde. Waarschijnlijk is het aan de bijzonder hoge kwaliteit van het oorspronkelijke ontwerp voor Visje Gijs te danken dat een tweede leven mogelijk was als decoratie op de Wensbron. Het geluid van Visje Gijs is helaas nooit op een muziekalbum van de Efteling verschenen. Tot op heden is hij de enige papierslikkende Gijs die definitief buiten gebruik is gesteld. Visje Gijs is net als Boekanier Gijs te vinden in de strip Suske en Wiske – De Efteling-elfjes uit 1978. In tegenstelling tot de zeeman uit het Sprookjesbos heeft de vis echter geen sprekende rol, maar doet slechts in één plaatje dienst als pieckeriaans decorstuk, maar met een vleugje vroege Ton.